Mở rộng các mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi
Thực hiện truyền thông, nâng cao nhận thức cho người cao tuổi về chăm sóc sức khỏe NCT luôn được Chi cục Dân số-KHHGĐ triển khai tích cực, qua đó giúp cấp ủy Đảng, chính quyền, gia đình và xã hội quan tâm, chăm sóc sức khỏe NCT tốt nhất. Hàng năm, Chi cục Dân số-KHHGĐ đã tổ chức các hoạt động truyền thông hưởng ứng Ngày quốc tế người cao tuổi (1/10). Triển khai phổ biến ứng dụng chăm sóc sức khỏe NCT (S-Health) sử dụng trên điện thoại thông minh. Tổ chức hội nghị phổ biến kiến thức về chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cho lãnh đạo Đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể, người có uy tín trong cộng đồng. Đồng chí Trịnh Thị Hồng, Trưởng phòng Dân số-KHHGĐ, Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh tỉnh cho biết: Theo Tổng điều tra Dân số và nhà ở năm 2019 tại Ninh Bình có 151.049 NCT, trong đó tỷ lệ NCT sống ở nông thôn chiếm 78,6%. Như vậy phần lớn NCT sống ở nông thôn, là nông dân và làm nông nghiệp, đời sống vật chất của NCT còn nhiều khó khăn. Số NCT từ 85 tuổi trở lên tăng. Công tác tuyên truyền về Luật NCT, chủ trương, chính sách, chế độ và các kiến thức về chăm sóc NCT ở một số địa phương còn hạn chế, chưa được quan tâm đúng mức. Do đó, từ các hội nghị phổ biến kiến thức về tình trạng già hóa dân số, thực trạng, nhu cầu chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cho lãnh đạo Đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể, người có uy tín trong cộng đồng, đã góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, tạo môi trường xã hội đồng thuận tham gia chăm sóc NCT.
Vừa là “sân chơi” vừa góp phần chăm sóc sức khỏe NCT cả về thể lực và tinh thần, các CLB liên thế hệ tự giúp nhau đã trở thành địa chỉ tin cậy đối với NCT tại các địa phương. Hiện toàn tỉnh đã thành lập và hoạt động hiệu quả 93 CLB liên thế hệ tự giúp nhau tại 143 xã, phường, thị trấn. Đặc biệt, có 25 CLB liên thế hệ tự giúp nhau được thụ hưởng hoạt động dự phòng và quản lý bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường thông qua mô hình CLB liên thế hệ tự giúp nhau- Dự án VIE688 (SUNISEA) tại Ninh Bình. Trong mô nình này, tình nguyện viên chăm sóc sức khỏe được trang bị các kỹ năng sàng lọc nguy cơ bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường; thực hiện giáo dục và nâng cao sức khỏe trong các buổi sinh hoạt tháng của CLB; giới thiệu những người có nguy cơ cao mắc tăng huyết áp và đái tháo đường đến cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác; hỗ trợ người bệnh tuân thủ điều trị… Ông Đinh Trọng Mai, Chủ nhiệm CLB liên thế hệ tự giúp nhau thôn Giá Thượng, xã Gia Hòa (Gia Viễn) cho biết: CLB hiện có 80 thành viên. CLB được tham gia Dự án VIE688, được cấp kinh phí 30 triệu đồng và trang thiết bị như loa, cân, máy đo huyết áp, tài liệu biểu mẫu, sách hướng dẫn quy trình điều hành quản lý CLB. Đặc biệt, Ban chủ nhiệm và tình nguyện viên chăm sóc sức khỏe của CLB được tập huấn nhiều lần các chuyên môn, nghiệp vụ về quản lý dự phòng bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường. Nhờ đó, CLB thực hiện hiệu quả các hoạt động chăm sóc sức khỏe định kỳ, khám sàng lọc, phát hiện nguy cơ, tư vấn, giới thiệu đến cơ sở y tế khám chẩn đoán chính xác. Bên cạnh đó, CLB đẩy mạnh các hoạt động văn nghệ, thể thao, tích cựu giao lưu giữa các CLB và tham gia phục vụ các sự kiện của địa phương. Qua đó, thành viên CLB được nâng cao sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống, có lối sống lành mạnh, ăn uống sinh hoạt khoa học, nâng cao kiến thức về chăm sóc sức khẻo NCT.
Nỗ lực đáp ứng các nhu cầu chăm sóc sức khẻo người cao tuổi
Ninh Bình là trong các tỉnh có tỷ lệ người cao tuổi (NCT) ở mức cao và tốc độ gia tăng nhanh. Tuổi thọ trung bình của tỉnh đã tăng từ 72,8 tuổi năm 2011 lên 74,3 tuổi năm 2021. Chỉ số già hoá của tỉnh năm 2019 là 60,28%, cao hơn toàn quốc là 11,48 điểm phần trăm và cao hơn vùng Đồng bằng sông Hồng 2,88 điểm phần trăm. Số người cao tuổi từ 85 tuổi trở lên tăng, năm 2019 là 16.612 người, chiếm 10,99% trong tổng số NCT trong toàn tỉnh.
Bác sĩ chuyên khoa II Đoàn Ngọc Quý, Trưởng phòng Nghiệp vụ Y- Sở Y tế cho biết: Những năm qua, tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo công tác chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi. Thực hiện Quyết định số 1579/QĐ-TTg ngày 13/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình chăm sóc sức khỏe NCT đến năm 2030, Sở Y tế đã tham mưu và trình UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 22/KH-UBND ngày 5/2/2021 về việc triển khai Chương trình chăm sóc sức khỏe NCT đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Ninh Bình. Để triển khai các hoạt động chăm sóc sức khỏe NCT theo chức năng, nhiệm vụ được giao, Sở Y tế đã ban hành Kế hoạch số 29/KH-SYT ngày 15/3/2021 kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình chăm sóc sức khỏe NCT đến năm 2030 của ngành Y tế Ninh Bình. Hàng năm, chỉ đạo Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh ban hành Kê hoạch triển khai Chương trình chăm sóc sức khỏe NCT. Công tác truyền thông, giáo dục nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi, tạo môi trường xã hội đồng thuận tham gia chăm sóc NCT được đẩy mạnh. Từ năm 2018-2021, toàn tỉnh đã tổ chức được gần 850 hội nghị lồng ghép nội dung chăm sóc sức khỏe NCT cho gần 40 nghìn người tham dự. In ấn tờ gấp tuyên truyền về nội dung chăm sóc sức khẻo NCT để cấp phát đến NCT và gia đình có NCT.
Hàng năm, Sở Y tế phối hợp với Hội NCT các cấp để hưởng ứng chương trình Mắt sáng cho NCT, tổ chức khám miễn phí các bệnh về mắt cho NCT; chăm sóc sức khỏe NCT, sổ quản lý sức khoẻ, bố trí giường bệnh cho NCT… Đến năm 2021, đã có 121.998 NCT có thẻ BHYT, chiếm 88,26%; có 75.804 NCT có sổ theo dõi sức khoẻ ban đầu, chiếm 54,8%; có 70.586 NCT được khám sức khoẻ định kỳ, chiếm 51,1%. Cùng với đó, NCT tỉnh đã được tham gia hoạt động dự phòng và quản lý bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường thông qua mô hình CLB Liên thế hệ tự giúp nhau - Dự án VIE688/SUNISEA, Tổ chức HAI. Các bệnh viện đa khoa và chuyên khoa, y học cổ truyền đã có quy mô từ 50 giường bệnh kế hoạch trở lên tổ chức buồng khám bệnh riêng cho NCT tại khoa khám bệnh, bố trí giường bệnh điều trị nội trú cho NCT.
Cũng theo bác sĩ chuyên khoa II Đoàn Ngọc Quý, Trưởng phòng Nghiệp vụ Y- Sở Y tế: Để chăm sóc sức khỏe NCT tốt hơn, vừa qua, lãnh đạo Ban đại diện Hội Người Cao tuổi tỉnh và lãnh đạo Sở Y tế đã ký kết Chương trình phối hợp chăm sóc sức khỏe NCT và nhân rộng mô hình Câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau giai đoạn 2022-2025. Nội dung ký kết phối hợp trong khám sức khỏe định kỳ. Phối hợp với Trạm Y tế xã, phường có CLB trong hoạt động khám sàng lọc cho thành viên CLB và NCT, người có nguy cơ cao tại cộng đồng. Có cán bộ y tế về truyền thông tại buổi sinh hoạt CLB hoặc buổi truyền thông cho cộng đồng do CLB tổ chức. Phối hợp trong hoạt động chăm sóc sức khỏe tại nhà. Ngành Y tế nâng cao năng lực cho Ban chủ nhiệm CLB (lập hồ sơ sức khoẻ điện tử thông qua thiết bị máy tính bảng và hệ thống zalo nhóm CLB liên thế hệ tự giúp nhau) ít nhất 1 lần/năm…
Hồng Trịnh
